Jump to content

Susan Murabana

Go tswa ko Wikipedia

Mme Susan Murabana Owen ke moithutadinaledi wa kwa Kenya. Ke mothei-mmogo wa Thelesekoupo e e Tsamayang, o itsege ka maiteko a gagwe a go rotloetsa maranyane, thekenoloji, boenjiniri le dipalo mo Aforika, segolo thata mo basading.

Botshelo le thuto[fetola | Fetola Motswedi]

Murabana o goletse kwa Nairobi, Kenya, mme a ithuta thutoloago le itsholelo kwa Catholic University of Eastern Africa ya toropo eo.[1] Ka ngwaga wa 2011, o ne a aloga ka dikirii ya masters mo thutalobopo go tswa kwa James Cook University kwa Australia, morago ga go ithuta mo inthaneteng.[2]Murabana o ne a tsopola moithutalobopo wa Moafrika-Amerika Mae Jemison le modiraditshedi wa Kenya Wangari Maathai jaaka bagaka ba gagwe.[3][4]

Tiro ya thutodinaledi[fetola | Fetola Motswedi]

Tiro ya boithaopo[fetola | Fetola Motswedi]

Murabana o ne a simolola go kgatlhegela lefaufau fa a ne a le mo dingwageng tsa gagwe tsa bo masome a mabedi, fa malome wa gagwe a ne a mo laletsa go tsenela lenaneo la phatlalatso ya maranyane kwa Mumias, Kakamega County, e e neng e tsamaisiwa ke Cosmos Education. Morago ga moo o ne a nna moithaopi wa mokgatlho, mme morago a ya go dira le International Astronomical Union's Global Hands-on Universe programme. [5][2]

Thelesekoupo e e Tsamayang[fetola | Fetola Motswedi]

Ka ngwaga wa 2013, Murabana o ne a kopana le monna wa gagwe wa isago, Daniel "Chu" Owen, ka kgwedi ya Ngwanatsele 2013 fa go ne go fifala letsatsi kwa Lecheng la Turkana kwa Kenya Rift Valley. Owen o ne a setse a tlhomile Traveling Telescope, e a neng a tsamaya mo go yone go dikologa naga ya gaabo, United Kingdom, a letla batho go leba lefaufau ka thelesekoupo ya gagwe. [5]Ka 2014 le 2015, Travelling Telescope e ne ya somolodisiwa gape kwa Kenya jaaka kgwebo ya loago e e ikaeletseng go ruta batlhoki le ba ba kwa dikgaolo tse dipotlana ka maranyane le thutodinaledi. [1] [6]Mokgatlho o kokoanya madi ka go tshwara ditiragalo tsa poraefete, jaaka Shooting Star Safari ya ngwaga le ngwaga kwa Samburu County ka nako ya pula ya dinaledi ya Perseids, gammogo le go tlamela ka ditirelo tsa thutodinaledi kwa dikolong tsa poraefete le kwa mafelong a itloso bodutu a bojanala. Madi a a dirisetswa go tlamela dikolo tsa puso le metse e e kwa kgakala ya kwa Kenya ka tiro ya mahala ya go fitlhelela batho. [7]

Tiro ya Traveling Telescope e akaretsa go dirisa Sky-Watcher Flextubes go letla batho go bona dipolanete tse di akaretsang Jupiter, Mars, Saturn le Venus; Orion le Trifid nebulae; le Pinwheel le Andromeda galaxies.[8] Mokgatlho o na le polanetiriamo e e kgweediwang, mme ka 2020 o tlhomile Polanetiriamo ya Nairobi, polanetiriamo ya ntlha ya leruri ya Aforika Botlhaba, e agilwe ka bamboo. [2][4][6][9][3] Murabana o ne gape a tsamaisa dikampa tsa lefaufau kwa Nairobi.[2]

Ka nako ya leroborobo la COVID-19, Travelling Telescope e amogetse madi go tswa go Airbus Foundation go tlhoma dithuto tsa inthanete tsa thutodinaledi, rokete le diroboto tsa bana ba sekolo ba Aforika. [7]

Tiro e nngwe[fetola | Fetola Motswedi]

Murabana o diretse jaaka mogakolodi wa bosetšhaba wa Kenya kwa Universe Awareness; moemedi wa Aforika kwa International Planetarium Association; le jaaka leloko la boto ya World Space Week.[6][9][5]O gape ke moporesidente wa African Planetarium Association, e e ikaeletseng go tlhoma di-planetarium tse di sa feleng go ralala kontinente.[6]

Ka 2021, Murabana o ne a bidiwa jaaka mogakolodi wa Space4Women, jaaka karolo ya basadi ba Ditšhaba tse di Kopaneng mo lenaneong la STEM.[2][4]

Go amogelwa[fetola | Fetola Motswedi]

Ka ngwaga wa 2020, Murabana le Travelling Telescope ba ne ba fiwa Moputso wa Europlanet for Science Engagement.[6][9][3] Tiro ya gagwe e tlhagisitswe mo BBC News, Deutsche Welle le Christian Science Monitor.[1][8][7]

Metswedi[fetola | Fetola Motswedi]

  1. 1.0 1.1 1.2 Macleod, Rod (16 March 2017). "Kenya's Susan Murabana explores the stars". BBC News. Retrieved 29 October 2023.
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 Machira, Sharon (18 September 2023). "'I want to see the first African woman in space': the Kenyan stargazer bringing astronomy to the people". The Guardian. Retrieved 29 October 2023.
  3. 3.0 3.1 3.2 Carlson, Erika K. (30 October 2020). "The First Planetarium Under Kenyan Skies". Physics. 13 (169) – via American Physical Society.
  4. 4.0 4.1 4.2 Kenyan astronomer puts stars in girls' eyes". Scrolla. 20 September 2023. Retrieved 29 October 2023.
  5. 5.0 5.1 5.2 Fitch, Chris (20 August 2022). "How Kenya's stargazing safaris offer fresh perspectives for wildlife watching". National Geographic. Retrieved 29 October 2023.
  6. 6.0 6.1 6.2 6.3 6.4 2023 Mentor: Susan Murabana Owen". United Nations Office for Outer Space Affairs. 2023. Retrieved 29 October 2023.
  7. 7.0 7.1 7.2 Scott, David Clark (15 November 2021). "Lessons in awe and wonder from Kenya's Travelling Telescope". The Christian Science Monitor. Retrieved 29 October 2023.
  8. 8.0 8.1 Maringa, Felix (28 October 2023). "Traveling telescope helps Kenyans reach for the stars". Deutsche Welle. Retrieved 29 October 2023.
  9. 9.0 9.1 9.2 Clark, Kevin L. (4 November 2020). "Meet Susan Murabana: The Architect of the First Planetarium in Africa". Essence. Retrieved 29 October 2023.